Rok 2022 przyniósł spadek popytu na nieruchomości. Według danych zebranych przez PKO BP w ubiegłym roku podpisano 531 tys. aktów notarialnych dotyczących sprzedaży. Największe spadki odnotowano w sektorze działek niezabudowanych, których sprzedaż spadła o ponad 35%. Wśród sprzedanych parceli największym zainteresowaniem cieszyły się działki rolne, które miały 63% udziału w sprzedaży w tym sektorze.
Znaczny spadek popytu na nieruchomości w 2022 r. szczególnie w sektorze działek niezabudowanych i domów, w znacznym stopniu przyczynił się do stabilizacji cen w pierwszej połowie tego roku. Choć ceny różnią się w zależności od regionu i typu gruntu, to w przypadku działek rekreacyjnych i rolnych odnotowano wzrost cenowy. Natomiast w przypadku parceli przemysłowych i handlowych, ceny utrzymały się na stabilnym poziomie, lub zmalały, a to ze względu na mniejszą aktywność inwestycyjną i pogorszenie się koniunktury.
Bez wątpienia trendy te podyktowane są trudniejszą sytuacją kredytobiorców w 2022 r. Do tego doszły pandemia, wojna w Ukrainie i kryzys gospodarczy, które przyczyniły się do znacznych wzrostów kosztów budowy. W połączeniu z wysokimi cenami, osłabienie popytu wydaje się naturalnym następstwem.
Ze statystyk dotyczących aktów notarialnych wynika, że nastąpił znaczny wzrost cen gruntów pod zabudowę mieszkaniową. Według danych w 2022 r. średnia stawka za mkw. działki budowlanej w miastach wzrosła o 123 zł, czyli ok. 19% w ujęciu rok do roku. Natomiast w przypadku segmentu gruntów w małych i średnich miastach, podobnie w skali rok do roku, wzrosty cenowe wyniosły aż 33%.
Segment gruntów w 2023 r.
Cenatorium opublikowało dane, z których wynika, że w pierwszej połowie tego roku działki budowlane osiągnęły najwyższe ceny w Warszawie, Gdański i Krakowie. Najmniej natomiast trzeba było zapłacić w Lublinie i Łodzi. Mimo wszystko okres ten charakteryzował się stabilnymi cenami, gdyż podwyżki stawek za mkw. działek pod zabudowę odnotowano jedynie w Łodzi (12%) i Gdańsku (5%).
Spadki w popycie w sektorze gruntów budowlanych i domów potwierdza również indeks INPON, dotyczący III kw. 2023 r. Po okresowym wzroście aktywności nastąpił spadek o 4,4 pkt w sektorze działek, i o 2,3 pkt w przypadku domów. Bez wątpienia ograniczona dostępność terenów budowlanych w największych miastach przekłada się na dużo wyższe ceny w porównaniu z działkami w powiatach graniczących z większymi aglomeracjami.
Na ceny ofertowe działek ma również wpływ typ i przeznaczenie działek. Najdroższe okazały się grunty komercyjne ze średnią ceną 194 zł za mkw. w pierwszym półroczu 2023 r. Na drugim miejscu uplasowały się parcele budowlane, których średnia wartość utrzymała się na poziomie 151 zł za metr. Ceny tych typów gruntów rosły wolniej ze względu na mniejsze zainteresowanie inwestorów indywidualnych. Również od III kw. 2022 r. zmniejszyła się aktywność inwestycyjna wśród deweloperów.
Inaczej natomiast wygląda sytuacja w przypadku działek rekreacyjnych, których ceny w I połowie 2023 r. utrzymały się na poziomie 83 zł za mkw., co jest wzrostem o niemal 30% w ujęciu rok do roku. W tym samym czasie parcela siedliskowa podrożała o 20%. Pokazuje to, że zainteresowanie parcelami rekreacyjnymi nie słabnie, również ze względu na konieczność zainwestowania oszczędności, w celu uchronienia ich przed inflacją.
