Według gazety „Rzeczpospolita”, aby uzyskać wpis w księdze wieczystej czeka się obecnie około roku, a w niektórych przypadkach nawet dłużej. Dzieje się tak, bo od 2017 roku rośnie liczba wniosków, jakie wpływają do sądów, a największa niewydolność ma miejsce w głównych ośrodkach tj. w Warszawie i Krakowie. Zdaniem Marcina Warchoła, wiceministra sprawiedliwości, sytuacja w najbliższym czasie ulegnie poprawie za sprawą notariuszy, którzy w pewnym zakresie przejmą obowiązki związane z wpisami, co ma za zadanie usprawnić i przyspieszyć cały proces.
Warszawa i Kraków z największymi problemami
Wydłużony czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej jest spotykany w dużych miastach, ze stolicą włącznie, z uwagi na największą ilość spraw wieczystoksięgowych. W samym 2021 roku do warszawskiego sądu wpłynęło około 618 tys. spraw, dla porównania w Białymstoku liczba ta była niemal dwa razy mniejsza i wyniosła 319 tys. Tak duża ilość wniosków sprawiła, że na załatwienie sprawy w stolicy czeka się średnio dziewięć miesięcy, w Katowicach – 1,3 miesiąca, w Lublinie i Szczecinie – 2,1 miesiąca, a Białymstoku – 2,2 miesiąca.
Zdaniem „Rzeczypospolitej” Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy skracającej do minimum czas oczekiwania na wpis. Stanie się tak dzięki pracy notariuszy, którym zostaną powierzone obowiązki z zakresu wyodrębniania nowych nieruchomości lokalowych i wpisów hipoteki. Nowa ustawa ma również wykluczyć sytuacje, kiedy banki w czasie oczekiwania na wpis do księgi wieczystej obciążają pożyczkobiorcę bezzwrotnymi, dodatkowymi opłatami. Ministerstwo Finansów planuje w najbliższych dniach wysłać proponowany projekt do Rządowego Centrum Legislacji, zgodnie z którym notariusze uzyskają formalne możliwości do dokonywania wpisów. Warto nadmienić, że „Rzeczpospolita” informuje również, że wpisy do księgi wieczystej wykonane za sprawą notariuszy będą odbywać się zgodnie ze wzorem aktu poświadczenia dziedziczenia. W opinii Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Referendarzy Sądowych takie rozwiązanie doprowadzi do katastrofy w systemie ksiąg wieczystych. Stanie się tak z uwagi na pojawienie się nowych podmiotów w postępowaniach wieczystych, a to, zamiast usprawnić pracę może ją dodatkowo spowolnić. Oprócz tego dopuszczenie prywatnych podmiotów w roli orzeczników w sądach powszechnych nie jest praktykowane przez żaden kraj Unii Europejskiej.
