Darowizna mieszkania polega na nieodpłatnym przekazaniu nieruchomości drugiej osobie. Najczęściej tego typu darowizny dokonuje się w rodzinie, jednak zgodnie z prawem możemy darowizny nieruchomości dokonać na rzecz dowolnej osoby. Z darowizną związane są koszty, których w pewnych sytuacjach możemy uniknąć lub znacznie ograniczyć.
Właściciel nieruchomości może nią dowolnie dysponować w granicach określonych przez prawo. Za pomocą darowizny możemy nieodpłatnie przekazać dowolną nieruchomość, do której posiadamy prawo własności. Darować możemy mieszkanie, dom, lokal użytkowy, działkę budowlaną itp.
W jaki sposób dokonać darowizny mieszkania?
Zasady udzielania darowizny są regulowane przez Kodeks cywilny. Gdy w formie darowizny przekazujemy gotówkę, nie ma konieczności zawierania umów. Inaczej jest w przypadku darowizny nieruchomości. Umowa darowizny mieszkania musi być sporządzona w formie aktu notarialnego. Na jego podstawie składany jest wniosek do sądu wieczystoksięgowego o zmianę zapisów dotyczących właściciela w księdze wieczystej nieruchomości.
Koszty darowizny
Za przygotowanie aktu notarialnego notariusz pobiera wynagrodzenie (taksę), którego wysokość reguluje ustawa i jest uzależniona od wartości nieruchomości. Taksa wynosi odpowiednio:
– dla nieruchomości o wartości od 10 tys. zł do 30 tys. zł: 310 zł + 2% nadwyżki powyżej 10 tys. zł,
– dla nieruchomości o wartości od 30 tys. zł do 60 tys. zł: 710 zł + 1% nadwyżki powyżej 30 tys. zł,
– dla nieruchomości o wartości od 60 tys. zł do 1 mln zł: 1 010 zł + 0,4% nadwyżki powyżej 60 tys. zł,
– dla nieruchomości o wartości od 1 mln zł do 2 mln zł: 4 770 zł + 0,2% nadwyżki powyżej 1 mln zł,
– dla nieruchomości o wartości powyżej 2 mln zł: 6 770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 mln zł, ale nie więcej niż 10 000 zł (lub 7 500 zł dla pierwszej grupy podatkowej).
Notariusz pobiera również opłatę w wysokości 200 zł za wpis własności do księgi wieczystej oraz jest zobowiązany zgłosić transakcję do urzędu skarbowego. Jeśli transakcja wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku, notariusz pobiera również jego równowartość i odprowadza go do urzędu skarbowego.
Podatek od darowizny
Nieruchomość za pomocą darowizny można przekazać dowolnej osobie, bez względu na jej wiek lub pokrewieństwo. Stopień pokrewieństwa wpływa jednak na wysokość podatku.
Z podatku od darowizny zwolnieni są najbliżsi krewni, czyli osoby z tzw. grupy zerowej. Zalicza się do niej: małżonków, zstępnych (dzieci, wnuki oraz prawnuki), wstępnych (rodziców, dziadków, pradziadków), macochę oraz ojczyma.
W pozostałych grupach wysokość podatku zależy od wartości rynkowej nieruchomości i wynosi od 3% do 20%. Uwzględniania jest też kwota polna od podatku, która w poszczególnych grupach wynosi odpowiednio:
– dla grupy I (pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, teściowie): kwota wolna od podatku to 10 434 zł,
– dla grupy II (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych): kwota wolna od podatku to 7 878 zł,
– dla grupy III (inne osoby): kwota wolna od podatku to 5 308 zł.
W celu zabezpieczenia interesów darczyńcy w umowie darowizny można ustanowić służebność osobistą, która gwarantuje mu możliwość dożywotniego mieszkania w przekazanej nieruchomości.
