Ministerstwo Rozwoju i Technologii stworzyło projekt ustawy ograniczającej nabywanie lokali mieszkalnych. Jeżeli zostanie wprowadzony w życie, wówczas na osobę posiadającą już 5 nieruchomości zostaną nałożone ograniczenia możliwości nabycia tylko jednego lokalu w roku. Ponadto zapowiedziano również wzrost podatku od czynności cywilnoprawnych. Projekt ustawy ma obecnie znajdować się na biurku kancelarii premiera.
Koniec hurtowych zakupów lokali mieszkalnych
Nowy projekt ma być odpowiedzią na problemy osób, które w obecnej sytuacji borykają się z zaspokojeniem swoich własnych potrzeb mieszkaniowych. Ustawa ma zniechęcać do hurtowych zakupów lokali.
Zgodnie z zapowiedzią resortu osoba, w tym współwłaściciel, ale też instytucje takie jak fundusze inwestycyjne czy inwestorzy indywidualni, posiadający co najmniej 5 lokali mieszkalnych, po wprowadzeniu nowych przepisów, będą mogli nabyć tylko jeden lokal w roku. Jak zatem ministerstwo zamierza weryfikować liczbę dokonanych w ostatnim roku transakcji? Otóż zgodnie z zapowiedziami zainteresowana kupnem osoba ma przed notariuszem składać stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną, że nie dokonała zakupu mieszkania przez ostatni rok. Ponadto wobec umowy będzie można stwierdzić nieważność zgodnie z art. 58 Kodeksu cywilnego. Zgonie z par.1 tego artykułu czynność prawna sprzeczna z ustawą lub mająca na celu jej obejście jest nieważna.
Natomiast ograniczenia nie mają dotyczyć dziedziczenia, wyroku sądu czy egzekucji zobowiązania. Nie będą nim objęte gminy i inne podmioty nabywające nieruchomości w celu wynajmowania w ramach najmu społecznego ani nabywania w przypadku tzw. odwróconej hipoteki czy renty dożywotniej. Z kolei ministerstwo zapowiada zacieśnienie przepisów związanych z darowizną, tak aby uniemożliwić zainteresowanym omijanie nowych przepisów.
Ustawa ponadto nie będzie obejmowała nabywania domów jednorodzinnych oraz ograniczała prawa przeniesienia własności lokali mieszkalnych w ramach inwestycji, której to realizację nabywca zakontraktował jeszcze przed pozyskaniem pozwolenia na budowę.
Wyższe opodatkowanie
Dodatkowo kupując szóste lub kolejne mieszkanie, trzeba będzie liczyć się z koniecznością zapłaty wyższego podatku od czynności cywilnoprawnych. Podatek ma wzrosnąć do 6% z obecnych 2% z rynku wtórnego. Nowością natomiast jest propozycja opodatkowania również transakcji na rynku pierwotnym, gdzie dotychczas podatek taki nie obowiązywał.
Obawy przed paraliżem na rynku deweloperskim
Choć szczegółowo będzie można zapoznać się z projektem dopiero po wpisaniu go do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, to już teraz Polski Związek Firm Deweloperskich bije na alarm i wysyła oficjalne pismo w tej sprawie do kancelarii premiera. Związek ma poważne obawy, m.in. co do sankcji nieważności, kiedy to nielegalna transakcja prowadzić ma do zwrotnego przeniesienia własności i odzyskania wpłaconych środków, zwracając uwagę na potencjalne komplikacje prawne przy próbie egzekwowania przepisów. Deweloperzy stają także w obronie funduszy inwestycyjnych, które to zgodnie z danymi za rok 2022 posiadały jedynie 1% udziału w liczbie lokali w sektorze PRS. Są one natomiast niezbędne to powstawania, tak koniecznych dziś, mieszkań na wynajem w ramach przeciwdziałania kryzysu mieszkaniowego.