Spółdzielnia mieszkaniowa to forma prawna, która umożliwia grupie osób wspólne zarządzanie nieruchomościami, w tym budowę, modernizację i utrzymanie budynków mieszkalnych. Jest to organizacja non-profit, której celem jest zapewnienie członkom dostępu do mieszkań na zasadach wspólnotowych. Założenie spółdzielni wymaga spełnienia określonych warunków i przejścia przez procedurę rejestracyjną.
Kto może założyć spółdzielnię mieszkaniową?
Zgodnie z przepisami prawa spółdzielczego, spółdzielnię mieszkaniową mogą założyć co najmniej trzy osoby fizyczne lub osoby prawne. Oznacza to, że spółdzielnię mogą utworzyć zarówno przyszli lokatorzy, jak i firmy czy organizacje zajmujące się zarządzaniem nieruchomościami.
Warunkiem jest podpisanie aktu założycielskiego i przygotowanie statutu spółdzielni, który określa zasady jej funkcjonowania.
Jak założyć spółdzielnię mieszkaniową?
- Zebranie grupy założycielskiej – pierwszym krokiem jest zgromadzenie minimum trzech osób, które chcą założyć spółdzielnię. Warto w tym momencie określić podstawowe założenia dotyczące funkcjonowania spółdzielni – np. jej lokalizację, cele działalności i sposób zarządzania nieruchomościami.
- Sporządzenie statutu – to najważniejszy dokument określający działalność spółdzielni. Powinien zawierać m.in.:
- nazwę i siedzibę spółdzielni,
- przedmiot działalności,
- zasady przyjmowania i wykluczania członków,
- prawa i obowiązki członków,
- sposób finansowania działalności,
- zasady zarządzania i podejmowania decyzji (np. przez walne zgromadzenie, zarząd).
Statut musi być sporządzony na piśmie i podpisany przez wszystkich założycieli.
- Powołanie organów spółdzielni – spółdzielnia musi posiadać trzy podstawowe organy: walne zgromadzenie członków, zarząd i radę nadzorczą.
- Sporządzenie aktu założycielskiego – zawiera podstawowe informacje o założycielach spółdzielni oraz ich zgodę na utworzenie podmiotu. Musi być podpisany przez wszystkich założycieli.
- Rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym – aby spółdzielnia mogła legalnie funkcjonować, musi zostać zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Wniosek o rejestrację należy złożyć w sądzie rejestrowym właściwym dla siedziby spółdzielni. Po wpisie do KRS spółdzielnia uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność.
- Rejestracja w urzędzie skarbowym i ZUS – po rejestracji w KRS konieczne jest zgłoszenie spółdzielni do urzędu skarbowego (NIP, VAT) oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), jeśli planowane jest zatrudnianie pracowników.
- Otwarcie rachunku bankowego – spółdzielnia musi posiadać rachunek bankowy, na który będą wpływać składki członkowskie, opłaty za zarządzanie nieruchomościami oraz inne środki finansowe.
Jakie dokumenty są potrzebne do założenia spółdzielni?
Aby zarejestrować spółdzielnię mieszkaniową, konieczne jest przygotowanie następujących dokumentów:
- statut spółdzielni,
- akt założycielski,
- lista założycieli wraz z danymi osobowymi,
- protokół z zebrania założycielskiego,
- dokumenty powołujące zarząd i ewentualnie radę nadzorczą,
- wniosek do KRS wraz z dowodem opłaty rejestracyjnej.